Een dag op De Toverbal - "Zoveel meer dan alleen taal"
OBS De Toverbal in Sint Annaparochie is een school voor NT2-onderwijs. De school is gespecialiseerd in het aanleren van de Nederlandse taal aan anderstalige kinderen in de basisschoolleeftijd. Hoe verloopt het onderwijs op deze bijzondere school? Leerkrachten Sippie en Annet geven beiden les aan de instroomgroep en vertellen aan de hand van een typische dag op De Toverbal enthousiast over hun werk.
8.00 uur - De voorbereiding
Sippie begint: “Rond kwart over zeven stap ik op mijn fiets richting werk en ik ben om 8.00 uur op school. Eenmaal aangekomen maak ik een praatje met de collega’s. Het is fijn om de dag samen te beginnen. Daarna start ik alvast op wat ik nodig heb voor de les, zoals het bord en programma’s op de iPad. Ik sta ook op het plein om de kinderen te ontvangen en begeleidt ze naar binnen. Zo kun je kinderen een welkom gevoel geven. Ook is er soms een nieuwe leerling die voor het eerst meedraait.”
8.30 uur - De start van de dag
Annet: “De kinderen nemen plaats en we groeten elkaar. Het dagprogramma staat weergegeven op het bord. Ik vraag de kinderen welke dag van de week het is, welke datum daarbij hoort en wat het weer vandaag is. Daarna bespreek ik het dagschema met hen. Ik zeg bijvoorbeeld dat we eerst een halfuur gaan lezen, om rond 9.00 uur te starten met taal. Na de pauze van 10.00 weten de leerlingen dat ze gaan rekenen.” Sippie vult aan: “Het helpt natuurlijk voor taalontwikkeling om dit vaak te herhalen. Als leerkrachten proberen we hiermee ook een veilige, stabiele basis te creëren. Dit doe je ook door voorspelbaarheid in je dagprogramma aan te brengen.”
8.45 uur - Een afwisselende ochtend
Het is voor de leerkrachten het begin van een afwisselende dag. Sippie: “We hebben kinderen met verschillende achtergronden in de klas. Sommigen hebben in het thuisland onderwijs genoten, maar anderen niet. Daar houd je natuurlijk rekening mee. We zetten kinderen met dezelfde achtergrond bijvoorbeeld bij elkaar als maatjes. Voor deze leerlingen is het ook belangrijk dat we zo veel mogelijk visueel uitleggen. Als een kind naar het toilet moet, begeleiden we hem of haar daarnaartoe en laten we zien hoe je je handen wast na een bezoek”, vertelt Sippie.
Annet: “De leerlingen mogen onderling hun eigen taal spreken, maar met de leerkrachten praten ze gewoon Nederlands. Verder zitten de kinderen in één klas en vinden er geen wisselingen plaats naar een andere klas. Ook dit zorgt weer voor rust en vertrouwen.”
"Als leerkrachten proberen we een veilige, stabiele basis te creëren. Dit doe je onder andere door voorspelbaarheid in de dag aan te brengen."
12.30 uur - Taal en spel
Tijdens de middagpauze blijven een aantal kinderen eten op school. “De kinderen eten aan een lange tafel in de grote hal en zijn een kwartiertje hiermee bezig. Daarna kunnen ze nog even naar buiten, zodat ze hun energie kwijt kunnen voor we weer aan de slag gaan”, aldus Annet. “We besteden erg veel tijd aan het herhalen van taal. In de middag doen we dit met thema’s zoals het huis, het weer en het menselijk lichaam. Je merkt dat hoe vaker je woorden noemt, des te beter ze opgepikt worden. Ook is er ruimte voor lezen, creatieve vakken en, heel belangrijk, spelen. Kinderen vinden dat prachtig, alhoewel het soms ook een georganiseerde chaos kan zijn”.
Sippie vult aan: “Tijd vrijmaken om te spelen is een heel belangrijk aspect. Sommige kinderen weten namelijk niet hoe ze samen moeten spelen en vertonen territoriaal gedrag. Dit komt bijvoorbeeld door een oorlogssituatie die ze hebben meegemaakt in het land van herkomst. We leren ze bijvoorbeeld om begrip voor elkaar te hebben. Lesgeven op deze school is echt zoveel meer dan alleen de Nederlandse taal op een laagdrempelige manier aanbieden.”
"Lesgeven op deze school is echt zoveel meer dan alleen de Nederlandse taal op een laagdrempelige manier aanbieden.”
14.15 uur - Tijd voor reflectie
Annet: “Na een schooldag is het fijn ‘om even te ventileren’ met je collega’s. We drinken een bakje thee en delen onze verhalen in de grote hal, waar je op 1,5 meter van elkaar kunt zitten.” De verhalen zijn soms heftig. Sippie: “Het kan voorkomen dat kinderen van de een op de andere dag plots zijn vertrokken. Dat is soms heel moeilijk om te accepteren.”
Sippie: “Soms moet het teammoment wijken voor andere zaken. Het komt voor dat kinderen niet komen opdagen. Wij gaan dan bij ze langs om te kijken of we moeten helpen. Soms worden uitvluchten aangedragen door kinderen én ouders. Een voorbeeld is een leerling die half tien pas wakker is geworden en daarom besluit om niet naar school te gaan. Dat kan natuurlijk niet en dat proberen we te bespreken.”
16.30 uur - Het einde van weer een speciale dag
Aan het einde van de dag gaan Annet en Sippie naar huis met het gevoel dat ze iets bijzonders hebben gedaan. Sippie: “We beginnen door de wisseling van leerlingen vier keer per jaar opnieuw in plaats van één keer per jaar. Ondanks dat heb je altijd een plan nodig voor je klas. Het blijft maatwerk.” Annet vult aan: “Wij hebben te maken met ‘tussendoorkinderen’. Ze stromen sneller door en daarom moet je heel flexibel zijn als leerkracht. Toch is het een mooie doelgroep. Je ziet hier écht de ontwikkeling die de kinderen doormaken.” Sippie trots: “Ik vind het geweldig om te zien dat de kinderen, die zo veel hebben meegemaakt, zich op een gegeven moment openstellen. Het idee dat jij als leerkracht hen veiligheid kunt bieden is een van de mooiste dingen van dit vak.”